Tử biệt

Mẹ

Mẹ

Cái chết của mẹ chàng làm chàng thấm thía thêm ý nghĩa của câu nói "sinh ly tử biệt". Mẹ chàng là một người đàn bà khôn ngoan, tháo vát, và can đảm. Chàng còn nhớ năm chàng mười ba tuổi, mẹ chàng gửi chàng cho gia đình một người bạn để chàng cùng đi vượt biên với họ.

- I am deeply sorry. We haven't quite figured out what went wrong....

Lời vị bác sĩ vang vang bên tai, dội vào đầu chàng những câu nói vô nghĩa. Có nghĩa gì nữa đâu khi mẹ chàng đã nằm xuống. Chàng vuốt ve đôi bàn tay còn hơi ấm của mẹ. Đôi bàn tay mà cách đây hai tiếng đồng hồ còn bóp chặt tay chàng như bịn rịn không muốn rời xa. Chàng đã ở lại bên mẹ lâu hơn những lần đến thăm trước. Chàng có ngờ đâu đó là lần cuối cùng chàng ở bên mẹ. Mẹ chàng ra đi. Nhẹ nhàng, thanh thản. Không một lời từ giã. Không một giọt nước mắt chia ly. Mẹ chàng nằm đó, hai tay buông xuôi, đôi mắt nhắm hờ hững. Sự sống và cái chết chỉ cách nhau ở một nhịp đập của trái tim. Trái tim của mẹ chàng đã đi qua lằn ranh giới mỏng manh đó. Trái tim với tình yêu bao la của một người mẹ đã ngừng lại sau bao nhiêu năm tháng miệt mài cho chồng, cho con, cho những lo toan vô cùng của cuộc sống.

Cha chàng đứng lặng phía bên kia giường. Bàn tay già nua vuốt nhẹ những nếp nhăn trên trán của mẹ chàng. Ông thì thầm những lời âu yếm cùng mẹ mà chàng nghe tiếng được tiếng mất. Đôi mắt ông ráo hoảnh, toát ra những tia nhìn đau đớn. Rồi cha chàng sẽ ra sao khi thiếu vắng hình bóng của mẹ chàng? Hẳn nhiên sự ra đi của mẹ chàng sẽ là một mất mát không thể bù đắp cho gia đình bé nhỏ của chàng, nhưng chàng lo lắng nhiều hơn đến đại gia đình với cha chàng, anh, em, dâu, rể, họ hàng vốn rất gần gũi từ bao năm nay. Người đàn bà trong gia đình thuần túy Việt nam không được xem như là rường cột của gia đình, nhưng từ bao đời nay, họ như là một thứ. ... superglue, dính chặt con với cha, vợ với chồng, anh với em. Mẹ chàng cũng vậy, không những bà là loại keo-thời-gian bền bỉ gắn chặt anh em chàng lại với nhau, bà còn là sợi dây nối liền anh em chàng với dòng họ hai bên nội, ngoại. Mọi người sẽ ra sao khi bà không còn nữa?

Chàng đứng yên bất động. Những tiếng khóc của em gái chàng, của vợ chàng, của dì chàng vang lên chung quanh như một điệp khúc buồn. Chàng không khóc nhưng lần đầu tiên trong đời chàng cảm nhận được cái cảm giác gọi là "đau như đứt ruột". Dẫu biết rằng "sinh lão bệnh tử" là quy luật muôn đời của con người, nhưng lòng chàng không tránh khỏi niềm đau tê tái. Mà nhất là, chàng nghĩ, mẹ chàng cũng đã "lão" gì cho cam! Sáu mươi lăm tuổi chưa thể gọi là "lão" trong đời sống này, nhất là trong xã hội Mỹ, nơi mà với sự tiến bộ vượt bực của nền y khoa, tuổi thọ của con người được kéo dài đến tám, chín mươi tuổi.

***

Những ngày sau đó chàng sống như trong cơn mộng, giữa những công việc cho tang lễ và những kỷ niệm về mẹ. Cuộc đời của mẹ như những đoạn phim cũ trở về trong đầu chàng. Ông bà ngoại chàng sinh nhiều nhưng chỉ nuôi được bốn người con. Mẹ chàng sống sót được cũng là một điều hy hữu. Nơi dải đất nghèo nàn của miền Bắc vào thập niên bốn mươi, phần nhiều trẻ con chết vì những cơn bệnh tầm thường mà với y học ngày nay chỉ cần vài ngày thuốc trụ sinh là khỏi. Mẹ chàng khi ấy được chừng vài tháng tuổi, sau khi bệnh vài ngày không giảm, mọi người bó tay chờ tắt thở. Khi tấm chăn mỏng đã sẵn sàng phủ lên thân xác nhỏ bé, thì ông ngoại chàng chợt nhìn thấy cái chớp mắt rất nhẹ của mẹ chàng. Và như một phép lạ, mẹ chàng cứ tỉnh dần, phục hồi và. ... sống cho đến nay. Chàng chợt thầm nghĩ đến sự quan phòng của Thượng Đế. Thượng Đế đã để mẹ chàng đến trong thế giới này với mục đích gì? Và tại sao, ngày nay Người lại đem mẹ chàng đi? Phải chăng mỗi con người đã được Thượng Đế an bài để đến trong trần gian với những nhiệm vụ khác nhau? và khi hoàn thành họ phải ra đi? Vậy còn chàng, chàng đã tìm được mục đích của cuộc đời chưa?

Đi lựa quan tài cho mẹ mà chàng tưởng chừng như đi chọn mua cho mẹ một món quà mừng sinh nhật. Sinh nhật của mẹ chàng ngày 13 tháng 7, trước ngày sinh nhật chàng năm hôm. Năm nào chàng cũng nhận được món quà của mẹ kèm theo tấm thiệp với những lời chúc yêu thương. Lòng chàng nghe đau như dao cắt khi nghĩ đến sinh nhật sắp tới của chàng. Ai sẽ gửi cho chàng tấm thiệp với những lời chúc yêu thương? Chàng lập gia đình được mười năm, nhưng hầu hết quần áo, giầy dép của chàng là của mẹ chàng mua cho vào những ngày sinh nhật, hoặc vào những dịp lễ Noel. Chẳng phải vì vợ chàng không thể lựa chọn những thức ấy cho chàng nhưng vì lòng tế nhị, nàng đã tôn trọng và giúp chàng duy trì sợi dây ràng buộc thân thiết giữa mẹ con chàng.

Chàng cùng cha và em gái ra nhận mảnh đất khiêm tốn nơi nghĩa trang mà mẹ chàng đã mua từ trước để chuẩn bị phòng khi "hậu sự". Nhìn núi đồi tản mác chung quanh và hàng ngàn ngôi mộ nằm thứ tự lớp lang dưới chân, chàng chợt nghiệm thấy cái vô thường trong cuộc sống, như những câu thánh ca chàng thường hát trong tang lễ "... đời sống con người chóng qua như cỏ, như bông hoa nở trong cánh đồng, một cơn gió thoảng cũng làm nó biến đi, nơi nó mọc cũng không còn mang vết tích...".

***

Chàng ngồi bất động trên hàng ghế đầu của ngôi chapel quàn linh cữu của mẹ chàng. Chung quanh chàng râm ran tiếng đọc kinh hòa lẫn với những tiếng sụt sùi khóc mẹ chàng. Mấy ngày qua, chàng tạm gác nỗi đau mất mẹ để cùng mọi người lo đám tang cho mẹ chàng. Nghi thức của một đám tang cũng lỉnh kỉnh như nghi lễ của một đám cưới. Cũng đặt hoa, mượn nhà thờ, mời cha, mời ca đoàn, in chương trình, lo thức ăn nước uống, chỉ khác là đám cưới kết thúc với sự vui vầy sum họp và đám tang thì kết thúc trong sự ra đi và những lời than khóc. Chàng đứng lên bắt tay những người bạn của mẹ chàng đến chia buồn và đưa họ lên viếng xác mẹ. Xác mẹ chàng được điểm trang kỹ càng, nằm gọn ghẽ trong chiếc quan tài phủ đầy hoa lan và hoa hồng trắng, những loại hoa mà mẹ chàng ngày còn sống ưa thích. Nhìn ảnh mẹ tươi cười, lung linh trong ánh nến, chàng mơ hồ nghe tiếng mẹ chàng đâu đây, "Chết thì thôi! Có gì mà sợ." Mẹ chàng đã sẵn sàng chưa cho chuyến đi xa này?

Có tiếng trẻ con khóc và vòng tay nhỏ bé ôm níu áo chàng. Chàng ôm chặt tấm thân nhỏ bé của con gái vào lòng, vuốt ve mái tóc tơ mềm. Con bé gục đầu trên vai chàng khóc tấm tức, "Daddy, I miss Grandma!" Tim chàng nhói lên. Vỗ nhẹ vào vai con, chàng an ủi con gái như an ủi chính tâm hồn đang rướm máu của chàng, "I know, baby. I miss my Mommy, too! Grandma is in heaven, she will pray for us." Mẹ chàng đang ở đâu lúc này? Với niềm tin của người Công Giáo, chàng tin mẹ chàng đang đi về với Chúa, nơi không còn khóc lóc đớn đau, và vui hưởng sự sống vĩnh cửu. Ý nghĩ đó làm lòng chàng dịu lại.

Cái chết của mẹ chàng làm chàng thấm thía thêm ý nghĩa của câu nói "sinh ly tử biệt". Mẹ chàng là một người đàn bà khôn ngoan, tháo vát, và can đảm. Chàng còn nhớ năm chàng mười ba tuổi, mẹ chàng gửi chàng cho gia đình một người bạn để chàng cùng đi vượt biên với họ. Ngày còn bé ấy, chàng chưa hiểu nỗi lòng của mẹ, cũng chưa biết đến sự hiểm nguy của sự vượt biển, chàng chỉ thấy dấy lên trong lòng những nôn nao của chuyến đi xa. Cũng như biết bao người mẹ Việt nam khác đồng cảnh ngộ với mẹ chàng, họ cũng đã rứt ruột để đưa những đứa trẻ "ăn chưa no, lo chưa tới" ra đại dương với niềm tin vào một tương lai tươi sáng hơn. Khi bắt đầu làm cha, biết yêu con, chàng mới phục sự can đảm đó của mẹ chàng - sự can đảm của những người đàn bà Việt nam suốt đời hy sinh cho chồng, cho con. Lần chia tay ấy, chính mẹ chàng đã phải đối diện với nỗi khổ "sinh ly", và hôm nay, lòng chàng đang đau niềm đau "tử biệt".

Đồng hồ buông mười một tiếng. Giờ chia ly đã điểm. Nắp quan tài đóng lại. Chàng đưa tay chạm nhẹ vào mặt mẹ. Thế là hết. Mãi mãi chàng sẽ không bao giờ nhìn thấy thân xác mẹ trên dương thế. Vĩnh biệt mẹ. Tim chàng bật lên tiếng khóc tức tưởi "Mẹ ơi"!

"You are going so far away

There's something I have to say

I don't think I can hide, what I am feeling inside

Another day. ..

Mommy, I love you!

And now,

it's too close again

I don't want to see it ends

If I asked you today, will you promise to stay?

Another day...

I want to show how much I love you

God's taken you away, but I wanted you to stay

My Mommy

This really breaks my heart

It's tearing me apart

Mommy, I love you!

You go a little too soon, you know?

But your kindness and your love will grow

I will teach my kids your love

And I'll be seeing you again

Another day....

Mommy, I love you!

Goodbye Mom.

Mẹ ơi, mẹ đã ra đi

vĩnh viễn...

Giờ con bật khóc

muốn nói những lời

đã ôm ấp

từ lâu trong lòng

Mẹ ơi, con thương mẹ!

Mẹ của con

Giây phút chia tay đến

gần hơn. .. gần hơn. ..

Mẹ ơi, con không muốn.

Con xin mẹ, mẹ hãy ở lại với con!

Thượng Đế

đã đến đón mẹ,

Nhưng con không muốn mẹ đi. ..

Mẹ ơi. ..

Trái tim con tan nát

Mẹ đừng đi. ..

Mẹ,

tình thương của mẹ

vĩnh viễn ngự trị

trong tâm hồn con

và mãi mãi cho những thế hệ ngày sau. ..

Mẹ,

Vĩnh biệt mẹ.

January 2006

Nguyễn Xuân Tường Vy

Riêng tặng Phong

Tác giả bài viết: Nguyễn Xuân Tường Vy