Hôm đó là ngày 13 tháng 5, 1981 vào lúc 5 giờ chiều thứ tư như thường lệ, Đức Giáo Hoàng xuất hiện trước công chúng tại quảng trường thánh Phêrô. Xe hơi của Đức Giáo Hoàng chở ngài đi một vòng xung quanh quảng trường để vẫy tay chào đám đông dân chúng. Ngài xuất hiện rất thoải mái. Một nữ tu người Ba Lan thốt lên "Giáo Hoàng trông trẻ biết chừng nào!", khi xe đi qua trước mặt bà. Xe còn đi vòng trở lại hai lần nữa. Thình lình xảy ra tiếng súng nổ, Đức Giáo Hoàng trong trang phục áo dài trắng, ngã người ra chạm vào viên quan thị vệ.

Đức ông bí thư Đức Giáo Hoàng là Thành Cát Tư Vinh (Stanislao Dziwisz), hỏi ngài bị thương ở đâu, thì được trả lời "ở bụng". Đức ông còn hỏi "có đau không?" ngài trả lời "đau".

Ngay khi tài xế của Đức Giáo Hoàng nhận ra ngài bị trúng đạn, anh đã lái xe về phía xe cấp cứu gần nhất ở cổng Đ gần Vatican. Vì xe cấp cứu này không có bình ôxy, nên Đức Giáo Hoàng được chở tiếp đến xe cấp cứu thứ hai.

Đức ông bí thư nhớ lại: "Đức Giáo Hoàng đã không hề nhìn chúng tôi. Ngài luôn nhắc đi nhắc lại lời ngỏ cùng Đức Mẹ: "Ôi Maria! Mẹ của con! Ôi Maria! Mẹ của con!" Mắt ngài luôn nhắm. Ngài tỏ ra rất đau đớn. Ngài không hề thốt ra một lời thất vọng và tức giận nào; chỉ có những lời cầu nguyện uyên thâm như bình thường, để át đi sự đau đớn ghê gớm. Về sau, Đức Giáo Hoàng nói với tôi rằng ngài vẫn tỉnh táo cho đến khi chúng tôi tới bệnh viện. Chỉ khi đến đó ngài mới bất tỉnh. Suốt thời gian trên xe, ngài vẫn tin rằng vết thương của mình không hề nguy hiểm đến tính mạng."

Sau này, Đức Gioan Phaolô II đã tâm sự với nhà báo người Pháp là Anrê Phương Sơn (Frossard) rằng: "Trong chớp mắt, tôi đã ngã xuống quảng trường đền thờ thánh Phêrô. Tôi có linh cảm rất rõ rằng tôi vẫn sống và điều chắc chắn này luôn luôn ở bên tôi ngay cả trong khoảnh khắc tồi tệ nhất."

Chuyến đi tới bệnh viện Giang Minh (Gemelli) mất 8 phúc. Với huyết áp đang tụt xuống và nhịp tim dường như yếu hẳn đi, Đức Giáo Hoàng được đưa vào căn phòng cấp cứu ở tầng 7, rồi được chuyển sang phòng mổ. Đức ông bí thư tháp tùng Đức Giáo Hoàng đã lo liệu để ngài nhận lãnh bí tích cuối cùng ngay trước khi mổ.

Ca mổ kéo dài 5 giờ 20 phút. Đức Giáo Hoàng đã mất 60 phần trăm lượng máu trong cơ thể và máu chảy vào trong. Đức ông bí thư nói rằng: "Những tia hy vọng đã lớn dần lên trong suốt ca mổ. Ban đầu vô cùng nặng nề nhưng sau thấy rõ ràng không một bộ phận quan trọng nào bên trong cơ thể bị tổn thương nên Đức Giáo Hoàng kể như đã được cứu sống." Ngài đã bị thương ở vùng bụng, cùi tay bên phải và ngón tay trỏ ở bàn tay trái.

Viên đạn 9mm có sức công phá rất lớn, song nó đã đi theo một quĩ đạo khác thường mà không gây nên sự hủy hoại nghiêm trọng nào đối với cơ thể của Đức Giáo Hoàng.

"Anh thật là người có phúc" (Mt 16,17)

Đức ông bí thư nhận xét: "Nếu viên đạn trúng vào động mạch chủ thì cái chết sẽ xảy ra trong nháy mắt. Nếu nó không chạm vào xương sống hoặc bất cứ một cơ quan quan trọng nào..., điều đó hoàn toàn là một phép lạ phi thường." Đức Giáo Hoàng và các bác sĩ của ngài đã công nhận điều đó.

Sau này Đức Giáo Hoàng nói rằng: "Một người nổ súng và một người khác lại hướng dẫn quỹ đạo đường đạn."

Một ban thầy thuốc riêng được chỉ định cho ca mổ để cắt bỏ đoạn ruột dài chừng 5 tấc rưỡi. Ban thầy thuốc ấy gồm ba bác sĩ phẫu thuật, một chuyên viên gây mê (là người đã làm gẫy một cái răng của Đức Giáo Hoàng khi luồn ống thở qua miệng) và một chuyên gia về tim cùng với đội ngũ thầy thuốc của Vatican. Cần phải tẩy sạch hoàn toàn khoang bụng dưới, cầm máu động mạch, khâu kín đầu ruột già ở một vài chỗ và kiểm tra hệ thống thải tạm thời - ở hậu môn nhân tạo.

Sau đó Đức Giáo Hoàng được chăm sóc chu đáo giữa sự chờ đợi về tin tức khắp nơi trên thế giới liên quan tới sức khỏe của Đức Giáo Hoàng.
Tới nay mưu đồ sát hại Đức Gioan Phaolô II vẫn còn là một trong những bí mật lớn nhất của thế kỷ.

Tại quảng trường đền thờ thánh Phêrô buổi chiều ngày 13 tháng 5, đúng 5 giờ 17 phút, một người Thổ Nhĩ Kỳ là ANÙá (Mehmet Ali Agca) đã dùng khẩu súng tự động kiểu Browning bắn vài phát đạn mà hai trong số đó đã trúng Đức Giáo Hoàng khi ấy chỉ cách người bắn không xa hơn 20 bước chân. Tức khắc Acca bị một nữ tu túm lấy tay và bị đám đông vây chặt.

Acca nhận tội khi mới bị bắt, rằng y hoạt động một mình. Acca đã bị kết án tù chung thân vào ngày 22 tháng 7, 1981. Thế rồi vào tháng 5, 1982, phạm nhân lại tiết lộ thêm một số những người đã dính líu tới vụ mưu sát, gồm ba nhân viên sứ quán Bungari tại Rôma và bốn người Thổ Nhĩ Kỳ, là những kẻ đồng phạm với y. Thế là vụ mưu sát Đức Giáo Hoàng đã trở nên một trong những bí mất lớn nhất thế kỷ, tới nay vẫn chưa được làm sáng tỏ.
Riêng với chính nạn nhân là Đức Gioan Phaolô II, câu chuyện xem ra lại khá đơn giản.

"Quyền lực tử thần sẽ không thắng nổi" (Mt 16,18)
Tháng giêng năm 1980, người đứng đầu cơ quan tình báo Pháp đã gởi một bức điện cho Đức Giáo Hoàng về âm mưu của cộng sản liên quan tới sự sống còn của ngài. Ông Đình Mã Đằng (Alexandre De Marenches) đã tiết lộ: "Tôi đã được báo trước rằng thông tin này quan trọng bởi vì (trong phạm vi Tây Âu) nó rất đáng tin cậy. Nhưng vị giám đốc cơ quan tình báo Pháp đã viết trong hồi ký: "Giáo Hoàng đã trả lời rằng số mệnh của ông nằm trong tay Chúa."

Thế rồi sau khi xảy ra vụ mưu sát, một người thân tín với Đức Gioan Phaolô II, đã hỏi ngài tại sao không cho phép mở phiên toà về Acca và những kẻ đồng mưu với y, thì Đức Giáo Hoàng đã trả lời rằng: "Điều đó không làm cho tôi quan tâm, bởi vì đó là quỷ Satăng thực hiện công việc này. Và quỷ Satăng có thể bày đặt âm mưu theo hàng ngàn cách, nhưng không một cách nào trong đó khiến tôi phải bận tâm."

Đúng ra, Đức Giáo Hoàng chỉ quan tâm về con người của Acca. Ngài đã tới thăm anh ở phòng giam tại một nhà tù ở Rôma. Đức Gioan Phaolô II đã trò chuyện với Acca bằng tiếng Italia trong vòng 20 phút. Về cuối cuộc thăm viếng, Acca đã quỳ xuống hôn tay Đức Giáo Hoàng.

Câu chuyện vừa kể cho thấy hình ảnh sống động của vị kế nghiệp thứ 263 của thánh Phêrô, người đại diện Nhóm Mười Hai tuyên xưng Đức Giêsu là Đấng Kitô Con Thiên Chúa hằng sống (Mt 16,16). Đức Giêsu xác nhận lời tuyên tín ấy do ơn mạc khải của chính Thiên Chúa, không do loài người (c.17). Hơn nữa, Đức Giêsu còn gọi Simon bằng danh xưng là Đá Tảng (tức Kêpha trong tiếng Hipri) trên đó chính Ngài sẽ xây Hội Thánh của Ngài và quyền lực tử thần sẽ không thắng nổi.

Chính Đức Giêsu sẽ quy tụ các môn đệ lại để làm nên Giáo Hội nhưng Ngài qui tụ họ lại trên Phêrô với lời tuyên tín nhờ ơn mạc khải làm đá tảng. Tác vụ đứng đầu các tông đồ được giao cho Phêrô để ông phục vụ đức tin của toàn Giáo Hội.

Hội Thánh sẽ đứng vững trước sự tấn công của Satăng; hơn nữa, Hội Thánh còn có sức mạnh giải thoát người ta khỏi nanh vuốt Satăng.

Trong câu chuyện vừa kể trên ta thấy rõ Đấng kế vị thánh Phêrô làm đầu Hội Thánh quả thật đã tỏ ra hết sức vững tin về quyền lực được ban cho ngài để coi thường âm mưu đen tối của kẻ là cha sự dối trá.

Đã đọc: 838