Vinh Sơn Nguyễn Thế ÐIỂM, sinh năm 1761 tại Ân Ðô, Quảng Trị, Linh Mục, xử giảo ngày 24-11-1838 tại Ðồng Hới dưới đời vua Minh Mạng, phong Chân Phúc ngày 27-5-1900 do Ðức Lêô XIII, kính ngày 24-11.

Ông Phanxicô Nguyễn Văn Sang, người giúp việc và cùng bị bắt với Cha Vinh Sơn Ðiểm làm chứng rằng Cha Ðiểm người làng An Do (Quảng Trị) học La Tinh ở trường Hướng Phương và Lý Ðoán ở Vĩnh Trị, chịu chức linh mục khi đã nhiều tuổi. Cha được bổ nhiệm coi sóc giáo dân xứ Cồn Nầm tại Bố Chánh, tỉnh Quảng Bình. Giáo dân mộ mến cha vì cha hết lòng với họ, chăm giải tội và sai các thầy đi khuyên bảo, rửa tội cho trẻ em. Ngài dâng lễ mọi ngày và thường có giảng. Ngài đã nuôi được Cha Chinh, Cha Tự và Cha Triêm. Khi ăn cơm, các người nhà thay nhau đọc sách và nghe cha giảng dậy. Ngài có lòng kính mến Ðức Mẹ, và tuy tuổi già vẫn thường ăn chay hai ngày thứ Tư và thứ Sáu mỗi tuần.

Khi Cha Ðiểm hay tin Cha Khoa đã bị bắt liền sai ông Sang đi sang làng An Bài để xin giáo dân giúp trốn ẩn. Trên đường đi, ông nghe có tin quan quân đến nhưng ông vẫn cứ đi An Bài. Giáo dân làng An Bài không liệu cách nào được thì có hai ông tình nguyện đưa cha đi trốn. Sáng hôm sau chính hai người này đem lính huyện đến bắt cha và dẫn về Ðan Sa. Hôm ấy là ngày 6-6 âm lịch, cha vì tuổi già và bị đe dọa đã lỡ khai tên mấy gia đình đã cho cha trú. Ông Sang, Thầy Lang và mấy người này cũng bị bắt. Khi cha được dẫn đến quan huyện cùng với Cố Cao và Cha Khoa, cha đã thưa với quan: "Tôi đã già và quá sợ hãi mà khai tên một số người, tôi xin quan trả tự do cho hoï".

Vì tuổi cao, gần 80, cha không bị các quan tra tấn. Có một lần quan đe sẽ đánh đòn thì Cố Cao đã xin chịu thay. Việc đối đáp cũng vậy, cha để cho Cố Cao thưa thay cho tất cả. Có một lần quan hỏi đích danh Cha Ðiểm: "Trưởng đạo Ðiểm, đã có luật vua cấm giữ đạo này, song nếu ông chịu bước qua ảnh tôi sẽ trả tự do cho ông ngay lập tức".

Cha Ðiểm đã mau mắn từ chối: "Tôi thà chịu chết trăm lần chứ chẳng thà làm việc ấy".

Quan đã làm án cho cha, Cố Cao, Cha Khoa, ông Năm và Thầy Tự. Phần của cha, quan viết: "Võ Ðăng Khoa và Nguyễn Thế Ðiểm là người nước Nam tòng phạm với tên Cao làm điều xấu xa, tự nhận là đạo trưởng, dùng những bùa phép kín đáo để dụ dỗ dân chúng đã bị bắt, tra hỏi và không chịu quá khóa. Thật cố chấp không tha được. Vậy phải xử giảo". Án được châu phê ngày 4-10 âm lịch do các quan Lê Ðang Ðinh, Ðoàn Văn và Võ Trang Phong.

Ngày 24-11-1838, cha đã bị hành quyết cùng với Cố Cao và Cha Khoa, xác được giáo dân chôn ngay tại chỗ xử. Về sau Cha Tự cải táng ngài về Hướng Phương có xảy ra một sự kiện lạ. Một chú học trò đã lén trộm một miếng xương đốt ngón tay trỏ, liền bị đau bụng dữ dội. Cha Tự hỏi xem có lấy gì không. Sau khi thú tội, trả lại xương và đến cầu nguyện với Cha Ðiểm thì được khỏi ngaỵ

Một truyện khác được kể rằng có một gia đình Công Giáo nhưng không giữ đạo lắm, gặp lúc bắt đạo dữ tợn mà nhà ở gần mộ Cha Ðiểm thì sợ bị bắt, nên đã cả gan phá mộ đi. Ông ta đã phải chết khốn nạn. Năm 1867, một chủ điền thả bò ăn cỏ nơi mộ Cha Ðiểm, thì bò đã bị liệt hai chân. Ông chạy đến mộ cầu xin thì bò mới được khỏi.

Đã đọc: 592