Chứng tá anh hùng của tín hữu Công giáo Rwanda

  1/ Chứng tá thứ nhất do một nữ tu làm việc tại Zaza kể lại.

Bà Marie-Thérèse thuộc bộ tộc Hutu. Emmanuel chồng bà thuộc bộ tộc Tutsi. Ông là thợ chuyên môn làm việc trong nhóm học đường ở Zaza. Hai vợ chồng có ba con, hai trai và một gái. Chúa Nhật 10-4-1994 ông Emmanuel đi trốn cùng với con trai đầu lòng. Thứ hai hôm sau - vào ban đêm - hai cha con lén trở lại nhà để giã biệt mọi người. Và quả thật, ngày thứ ba tiếp đó, cả hai bị bắt và bị sát hại. Sang đến thứ tư 13-4-1994 một nhóm người đến nhà bà Marie-Thérèse và bắt hai đứa con còn lại để mang đi giết. Khi kể lại biến cố đau thương đó, bà Marie-Thérèse vẫn giữ thái độ bình tĩnh và nói thêm:

- Tôi cảm thấy an lòng vì đã chuẩn bị kỹ lưỡng hai đứa con tôi. Tôi nói với chúng: "Các con ạ, con người thật hung dữ trong lúc này. Họ đã giết chết cha các con cùng với Olivier. Có lẽ rồi đây họ cũng đến bắt hai con. Nhưng hai con đừng sợ. Các con sẽ phải đau khổ một chút, nhưng sau đó, hai con sẽ gặp lại cha các con và Olivier, bởi vì, còn có một cuộc sống khác, với Đức Chúa GIÊSU và với Đức Mẹ MARIA. Chúng ta sẽ gặp lại nhau và tất cả sẽ vô cùng hạnh phúc". Cùng ngày hôm đó, người ta đến bắt hai đứa con của tôi và mang đi. Những kẻ có mặt trong cuộc hành quyết, trở lại nói với tôi là hai con tôi rất can đảm và rất điềm tĩnh.

2/ Một nữ tu khác thuộc dòng Hài Nhi GIÊSU làm chứng như sau.

Một người thợ thuộc bộ tộc Hutu làm việc trong một tiểu chủng viện. Nơi đây có 700 người thuộc bộ tộc Tutsi đang ẩn trốn. Khi nhóm người Hutu tràn vào tiểu chủng viện để thảm sát người Tutsi, họ nhận ra người thợ là Hutu nên ra lệnh cho anh phải rời khỏi tiểu chủng viện, trước khi cuộc thảm sát xảy ra. Nhưng anh từ chối. Anh nhất định ở lại với nhóm người Tutsi và anh bị giết chết cùng với những người này.

3/ Chứng từ thứ ba do một thiếu nữ 15 tuổi thuộc bộ tộc Hutu kể lại.

Cuộc thảm sát xảy ra tại Gisenyi, nơi cộng đoàn tu hội các Nữ Trợ Tá Tông Đồ. Chị Félicitas Niyitegeka - 60 tuổi - thuộc bộ tộc Hutu và là người Phụ Trách cộng đoàn. Chị và các chị em trong cộng đoàn đã tiếp rước các người thuộc bộ tộc Tutsi đến xin trú ẩn. Em chị, một đại tá đang phục vụ tại Ruhengeri, biết rõ chị mình gặp hiểm nguy, khuyên chị trốn đi nơi khác, có thế mới thoát chết. Chị liền viết thư trả lời:

- Em thương mến. Cám ơn em muốn giúp chị. Nhưng thay vì trốn thoát một mình và bỏ lại 43 người chị đang chịu trách nhiệm, chị quyết định ở lại và cùng chết với tất cả. Xin em cầu nguyện để mọi người được về chầu Chúa. Em hãy thay chị giã biệt Mẹ già và em trai. Chị sẽ nhớ cầu cho em khi nào chị về với Chúa. Chúc em mạnh khoẻ. Cám ơn em thật nhiều vì đã nghĩ đến chị. Chị của em, Félicitas Niyitegeka. Nếu Chúa thương cứu sống như chúng ta mong ước thì chúng ta sẽ gặp lại nhau ngày mai.

Em trai chị Félicitas nhận được thư ngày 12-4-1994. Gần 10 ngày sau - ngày 21-4-1994 - một nhóm lính ập đến cộng đoàn các Nữ Trợ Tá Tông Đồ bắt các chị cùng những người đang ẩn trốn lên xe và mang ra nghĩa trang. Chị Félicitas lớn tiếng nói với Chị Em:

- Đã đến giờ làm chứng tá! Xin Chị Em hãy đến!

Các nữ trợ tá vừa lên xe vừa ca hát và cầu nguyện. Đến nghĩa trang, nơi có các mồ tập thể đào sẵn, vì muốn cứu chị, một tên sát nhân nói với chị Félicitas:

- Chị không sợ chết, nhưng rồi chị sẽ thấy đây không phải là chuyện đùa đâu! Chị sẽ bị giết sau cùng!

Đoàn quân khát máu giết chết 30 người, trong đó có 6 Nữ Trợ Tá Tông Đồ. Họ lại muốn cứu sống chị Félicitas vì chị thuộc bộ tộc Hutu. Nhưng chị cương quyết nói:

- Không, tôi không còn lý do để sống, vì các ông đã giết tất cả Chị Em tôi!

Chị Félicitas là người bị giết thứ 31.

... "Thầy nói cho anh em là bạn hữu của Thầy được biết: Anh em đừng sợ những kẻ giết thân xác, mà sau đó không làm gì hơn được nữa. Thầy sẽ chỉ cho anh em biết phải sợ ai: hãy sợ Đấng đã giết rồi, lại có quyền ném vào hỏa ngục. Thật vậy, Thầy nói cho anh em biết: anh em hãy sợ Đấng ấy.. . Thầy nói cho anh em biết: phàm ai tuyên bố nhận Thầy trước mặt thiên hạ, thì Con Người cũng sẽ tuyên bố nhận người ấy trước mặt các thiên thần của THIÊN CHÚA. Còn ai chối Thầy trước mặt thiên hạ, thì sẽ bị chối trước mặt các thiên thần của THIÊN CHÚA" (Luca 12,4-8).

(SEDOC n.1059, 6-6-1994)