Những đứa trẻ bỏ nhà đi bụi

Mỗi em một hoàn cảnh, nhưng khi đã rời xa mái ấm gia đình để đơn độc dấn thân vào cuộc sống muôn mặt, các em dễ trở thành những phần tử xấu...

Ba thiếu niên ở Quảng Nam, Quảng Ngãi cùng "chí hướng" bỏ nhà đi bụi, lên núi Phước Tường (Đà Nẵng) lập lều sống chung. N.M.H (18 tuổi, quê ở Quê Thuận, Quế Sơn, Quảng Nam) làm nghề chăn dê thuê ở Nghi An (Hòa Phát, Hòa Vang, Đà Nẵng), lương tháng 300.000đ.

Xem ra không thích hợp với nghề này, H. bắt đầu chuỗi ngày chôm chỉa. Đầu tiên, H. vào Xưởng dệt may Hòa Thọ cắt lưới B40, bị bảo vệ công ty bắt được, phạt 600.000đ. H. tiếp tục vào đơn vị quản lý bom mìn cũ CK55 (Phước Tường, Đà Nẵng) trộm 3 vỏ đạn bị Công an Hòa Phát bắt giữ. Sau đó không lâu, H. lại vào chợ Cẩm Lệ (Đà Nẵng) trộm xe đạp và nhiều lần ăn cắp vặt của xóm giềng.

H.M.B (15 tuổi, trú tại Bình Sơn, Quảng Ngãi) do ăn trộm đồ trong trường, bị thầy cô bắt phạt, xấu hổ, B. bỏ ngang việc học (lớp 9) ra Đà Nẵng, giã biệt gia đình bắt đầu cuộc sống bụi đời rồi gặp H. Cùng với N.Đ.T (15 tuổi - Bình An, Thăng Bình, Quảng Nam), H. và B. dựng lều trên núi, làm nơi ăn ngủ.

Chiếc lều không có gì ngoài những mảnh chăn rách nát, tối tăm, ẩm thấp; và nếu công an xã không sớm phát hiện, có lẽ chiếc lều đã bị nước cuốn trôi vì nằm gần dòng chảy của thác. Những lúc vắng người, cả ba cùng kéo nhau xuống nghĩa địa Giếng Trắng (Phước Tường, Đà Nẵng) lấy sắt, hoặc đi trộm cắp nồi xoong, áo quần... bán lấy tiền tiêu xài. Không lâu sau đó, cả ba bị công an phát hiện và đưa vào trung tâm giáo dưỡng.

N.T.H (15 tuổi, Đại Lộc, Quảng Nam) đã lấy của mẹ 2 lượng vàng, rủ 5-6 người bạn trốn gia đình đi bụi ra Đà Nẵng. Đến nơi, H. bán vàng và sắm cho mỗi người một bộ đồ, thuê khách sạn và chờ đêm xuống vào vũ trường "ăn chơi cho biết với dân thành phố!". Hết tiền, H. không dám trở về nhà vì sợ.

Ban ngày, H. trốn trong một gốc cây gần trường làng, làm bạn với ruồi muỗi và giá rét. Đêm, H. ăn trộm khoai sắn, gà, vịt của những người trong làng. Hơn 1 tháng sau, H. bị phát hiện, thôn, xã đưa ra kiểm điểm. Mẹ H. - người đàn bà tảo tần một thân một mình nuôi con - lòng đau như xé. Mất của bà xót một, con hư hỏng bà đau cả vạn lần...

Táo bạo hơn cả là vụ việc hai thiếu niên chỉ vừa độ 15-16 tuổi, quê tận Quảng Trị, bỏ nhà đi bụi. Hết tiền tiêu, cả hai hoạch định một kế hoạch... tống tiền bằng cách gọi điện thoại hù dọa thường xuyên với những lời lẽ sặc mùi xã hội đen. Công an vào cuộc và phát hiện vụ tống tiền "hoành tráng" đó được "thiết kế" bởi 2 cậu nhóc miệng còn hôi sữa.

Trước cảnh sát điều tra, hai tội phạm nhí co rúm cả người, khai vì buồn gia đình đã lấy tiền cha mẹ, rủ nhau đi bụi từ nhiều ngày nay... Còn trường hợp của N.T.T.D (sinh năm 1990, trú tại Cẩm Bắc, Hòa Thọ, Đà Nẵng) vừa đáng trách, vừa đáng thương. Cha mẹ ly dị, D. sống với cha làm nghề xây dựng, công việc mưu sinh bề bộn khiến người cha không thể quan tâm D.

Chỉ mới học lớp 9 nhưng D. đã đến tiệm vàng, trộm 4 cây vàng bị Công an P.Hòa Cường phát hiện lập biên bản xử lý. Chưa hết, D. còn thường xuyên vào nhà dân để ăn trộm tiền. D. bỏ bê việc học và bỏ nhà đi theo bạn bè. Dù là con gái, nhưng D. cùng các bạn trai của mình vào container ngủ 2 ngày 2 đêm và để "sống được", D. tiếp tục trộm cắp lấy tiền, tối về đàn đúm đánh bài... Kết cuộc, D. cùng những người bạn của mình bị công an địa phương phát hiện, đưa tất cả vào trung tâm giáo dưỡng...

Hoặc gia đình không hạnh phúc, hoặc hoàn cảnh gia đình khó khăn, hay cha mẹ lo kiếm tiền mà xem nhẹ việc giáo dục con cái... đó là những nguyên nhân dẫn đến việc trẻ bỏ nhà đi bụi. Thời gian đầu, những đứa trẻ còn sống bằng chút ít tiền lấy được trước khi rời khỏi gia đình, nhưng khi đã hết, chúng bắt đầu nghĩ đến việc trộm cắp, lừa đảo...

Các em trở thành tội phạm và tệ hại hơn, có em còn lâm vào cảnh nghiện ngập, mắc phải HIV/AIDS... Và điểm đến cuối cùng của những đứa trẻ chưa đủ tuổi vị thành niên này là nhà giam hoặc trung tâm giáo dưỡng...

Theo số liệu thống kê của Ban Chỉ đạo nghị quyết liên tịch 01 của Trung ương Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam và Bộ Công an về "Quản lý giáo dục con em trong gia đình không phạm tội và tệ nạn xã hội", Ban Chỉ đạo nghị quyết liên tịch 01 của TP Đà Nẵng cùng công an địa phương sau 2 năm đã thu gom được 160 đối tượng. 

Trong đó, đưa vào trung tâm giáo dưỡng 60 đối tượng và 100 đối tượng giáo dục tại địa phương... đồng thời, cũng đã xóa 27 tụ điểm phức tạp về an ninh trật tự, triệt phá 12 băng nhóm tội phạm, cảm hóa gần 5.000 đối tượng, đưa ra kiểm điểm trước dân hơn 1.100 đối tượng, mở các lớp tuyên truyền cho hơn 10.000 lượt đối tượng hình sự, thanh thiếu niên hư hỏng...

Rõ ràng, công tác liên tịch này cũng đã tạo nên hiệu quả trong việc tuyên truyền, giáo dục. Bên cạnh sự tham gia của chính quyền, cũng cần phải có sự quan tâm từ phía gia đình, nhà trường... "Trẻ em như búp trên cành", nếu không được uốn nắn kịp thời sẽ dễ dẫn đến những hành động sai lầm, mà những sai lầm đó sẽ phá hỏng tương lai của các em...